Działalność Polskiego Stowarzyszenia Kontrabasistów skupia się przede wszystkim wokół regularnie organizowanych przezeń imprez kulturalnych. Rok 2004 upłynął w głównej mierze na przygotowaniu obchodów dziesięciolecia istnienia PSK, czego zwieńczeniem stał się Pierwszy Światowy Festiwal Kontrabasowy. Impreza odbyła się we Wrocławiu w dniach 14 - 22 sierpnia 2004 pod patronatem J. M. Rektora Akademii Muzycznej prof. Grzegorza Kurzyńskiego, J. M. Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego prof. dr hab. Zdzisława Latajki, Wicemarszałka Województwa Dolnośląskiego Leszka Ryka oraz Prezydenta Miasta Wrocławia Rafała Dutkiewicza. Organizatorem Festiwalu był Zarząd Polskiego Stowarzyszenia Kontrabasistów, kierownictwo artystyczne imprezy objęła Irena Olkiewicz, Prezes Zarządu PSK. Przedsięwzięcie zgromadziło kilkudziesięciu kontrabasistów z całego świata - solistów, pedagogów i studentów. Oprócz codziennych koncertów program zawierał cykl wykładów, wystawę instrumentów i akcesoriów oraz klasy mistrzowskie prowadzone przez wykonawców biorących udział w festiwalu. Reprezentowane były wszystkie gatunki muzyki, w których wykorzystywany jest kontrabas - od barokowej, przez klasyczną, jazzową aż po eksperymentalną a nawet balladową, popularną czy rozrywkową. Tak szeroki wachlarz propozycji spotkał się z dużym zainteresowaniem publiczności. Organizatorzy szacują, iż koncerty festiwalowe przyciągnęły łącznie ok. 3 tys. słuchaczy.

Koncert inauguracyjny miał miejsce w Auli Leopoldinum Uniwersytetu Wrocławskiego w sobotę, 14. sierpnia 2004 o godz.18:00. Solistami byli polscy laureaci prestiżowego konkursu w Genewie: Andrzej Kalarus oraz Janusz Widzyk, którym towarzyszyła Polska Orkiestra Kameralna "Sotto Voce" pod dyrekcją Petera Askima - amerykańskiego kontrabasisty, kompozytora i dyrygenta. W programie znalazły się utwory G. Bottesiniego, H. Sandby'ego oraz P. Askima.

W niedzielę, 15. sierpnia, po przedpołudniowych zajęciach prowadzonych przez Janusza Widzyka wykonawcy oraz uczestnicy festiwalu zwiedzili Dom Pracy Twórczej Zamek Wojnowice - miejsce pierwszych kursów mistrzowskich organizowanych przez PSK. Po powrocie do Wrocławia odbył się koncert czeskiego wirtuoza Miloslava Gajdosa, któremu towarzyszył pianista Andrzej Jungiewicz. Gajdos zaprezentował m. in. swoje oryginalne utwory, często z wykorzystaniem śpiewu, jak i transkrypcje utworów innych kompozytorów.

Kolejny dzień festiwalu oprócz klas mistrzowskich i wykładu o twórcy polskiej szkoły kontrabasowej A. B. Ciechańskim przyniósł także atrakcje w postaci dwóch Mistrzowskich Recitali: klasycznego - w wykonaniu Jeffa Bradeticha oraz jazzowego - podczas którego wystąpił Jacek Niedziela z solowym repertuarem obejmującym standardy i własne kompozycje. Koncerty te odbyły się w sali muzycznej Uniwersytetu Wrocławskiego Oratorium Marianum. Program zaprezentowany przez Jeffa Bradeticha z pianistą Markiem Werpulewskim zawierał utwory m. in. A. Piazzolli, S. Rachmaninowa i V. Montiego. Amerykańskiemu soliście towarzyszyli także: Irena Olkiewicz, Agnieszka Szumiło, Zbigniew Wegehaupt i Karol Kowal. Po zakończeniu koncertów artyści wystąpili również na jam session w Piwnicy Świdnickiej.{mospagebreak}

We wtorek, 17. sierpnia, Adam Chamera wygłosił wykład o prof. Ludwigu Streicherze, tradycyjnie już odbyły się przedpołudniowe klasy mistrzowskie, natomiast wieczorem prawdziwą ucztę muzyczną zaoferowali wykonawcy koncertów: Jorma Katrama - światowej sławy solista z Finlandii, który wraz z Dianne Frazer Cross, znakomitą amerykańską pianistką, zagrał oryginalny program zatytułowany: "The Bass Goes to Spain". Z równie ciepłym przyjęciem spotkał się występ Tria Andrzeja Jagodzińskiego, które przedstawiło kompozycje F. Chopina w jazzowej aranżacji. Na deser owej duchowej strawy można było wysłuchać w Piwnicy Świdnickiej koncertu złożonego ze standardów jazzowych; wokalistce Oli Turkiewicz, towarzyszyli: Roman Ziobro - kontrabas, Maciej Mazurek - gitara oraz Michał Lasota - perkusja.

W środę, 18. sierpnia, zajęcia festiwalowe rozpoczęły się od próby Orkiestry Kontrabasowej, która pracowała pod pieczą Nicholasa Papa. Następnie wykład na temat życia muzycznego Wrocławia wygłosiła prof. Maria Zduniak. Natomiast po zakończeniu codziennych klas mistrzowskich przyszła pora na koncerty: pierwszym z nich była prezentacja "Koncertu fagotowego" W. A. Mozarta w transkrypcji na kontrabas w wykonaniu Bogusława Szczepaniaka z Andrzejem Jungiewiczem. Kolejnym punktem programu był występ kanadyjskiego kontrabasisty Erica Hansena, który zaprezentował m. in. ciekawe transkrypcje utworów skrzypcowych. Miłośników jazzu z pewnością nie rozczarował autorski koncert Zbigniewa Wegehaupta i Janusza Skowrona, ani wieczorne jam session w festiwalowym klubie.

Następny dzień trwania festiwalu był równie bogaty w wydarzenia: można było wysłuchać wykładu Krzysztofa Mroza na temat korekt instrumentów, uczestniczyć w zajęciach i próbie Orkiestry Kontrabasowej oraz poznać awangardowe utwory kontrabasowe podczas recitalu charyzmatycznego Aleksandra Gabrysia pt. "Pro Musica Nova" Kolejnych, niezwykłych wrażeń dostarczył publiczności Mistrzowski Recital Diany Gannett - amerykańskiej kontrabasistki znanej na całym świecie, której towarzyszyła niezrównana pianistka Dianne Frazer Cross. W programie koncertu zatytułowanego "Lady Bass" znalazły się m. in. transkrypcje sonat skrzypcowych J. S. Bacha i R. Schumanna. Występ amerykańskiego jazzmana Toma Knifica z pianistą Włodkiem Pawlikiem był równie silnym punktem programu a wirtuozeria wykonawców zachwyciła nie tylko fanów synkopowanych rytmów. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż Tom Knific piastuje funkcję prezesa International Society of Bassists i fakt, iż zaszczycił festiwal swoją obecnością jest nobilitujący dla rangi imprezy. Podczas koncertu gościnnie wystąpił Zbigniew Wegehaupt, natomiast wszyscy muzycy tłumnie pojawili się na tradycyjnym jam session.

Piątek, 20. sierpnia, obfitował w imprezy poświęcone postaci J. M. Spergera - zainaugurował je prof. Klaus Trumpf z Niemiec, który wygłosił wykład na temat jego życia i twórczości, natomiast na koncercie o godz. 18:00 Kazimierz Pyzik wykonał dwa nieznane dotąd "Koncerty kontrabasowe" tego kompozytora. Soliście, grającemu na kontrabasie wiedeńskim, towarzyszył Marek Werpulewski. Ciekawy program złożony ze współczesnych utworów kompozytorów amerykańskich zaprezentował Peter Askim na swoim solowym recitalu pt. "Solitude on the Edge..." Oprócz przybliżenia polskiej publiczności własnych kompozycji dokonał m. in. prawykonania utworu "On the Lip of Insanity" autorstwa Eleonor Sandresky, która osobiście przybyła na festiwal z Budapesztu. Na zakończenie dnia pełnego wrażeń można było oddać się relaksowi w hotelu Park Plaza podczas koncertu balladowego Romana Ziobro i Piotra Woźniaka.{mospagebreak}

Przedostatni dzień trwania Światowego Festiwalu Kontrabasowego udowodnił, że publiczność i uczestnicy nie są bynajmniej zmęczeni brzmieniem muzyki w niskim rejestrze, gdyż słuchacze tłumnie przybyli na sobotnie koncerty i po ich zakończeniu długo domagali się bisów. Wcześniej jednak odbył się wykład Lindy McKnight z Manhattan School of Music w Nowym Jorku na temat roli aparatu gry prawej ręki w początkowym nauczaniu. O godz. 18:00 w Auli Leopoldinum w Mistrzowskim Recitalu wystąpił David Murray - amerykański wirtuoz, który od razu podbił serca polskiej publiczności swoim zróżnicowanym programem, w którym znalazły się m. in. utwory J. S. Bacha, A. Piazzolli, F. Mendelsohna oraz... opowieść o wielkim, złym wilku! ("Big, Bad, Wolf") Artyście towarzyszyła Dianne Frazer Cross. O godz. 21:00 w Hotelu Park Plaza odbył się koncert Kwartetu Kontrabasowego "Bassiona Polacca" działającego pod kierownictwem artystycznym Ireny Olkiewicz. Zespół w składzie: Karol Kowal, Natalia Radzik, Łukasz Tinschert, Satoko Waizumi wykonał program złożony ze standardów muzyki klasycznej, jak i zabawnych aranżacji utworów popularnych.

Koncert finałowy festiwalu odbył się w niedzielę, 22. sierpnia, w Dużym Studiu Polskiego Radia przy ul. Karkonoskiej 10 i był poświęcony pamięci zmarłego w zeszłym roku prof. Davida Waltera. Wszyscy uczestnicy oraz soliści wykonali wspólnie "Recitativo" i "Odę do Radości" z IX Symfonii L. van Beethovena z towarzyszeniem pianisty Andrzeja Jungiewicza pod batutą Nicholasa Papa, pragnąc ten sposób uczcić pamięć honorowego członka PSK, który kilka lat temu, w tym samym miejscu dyrygował osobiście odnosząc wielki sukces. W drugiej części koncertu wystąpił fenomenalny guru kontrabasu z Paryża Francois Rabbath. Zaczarował wrocławską publiczność mistrzowską interpretacją własnych utworów, w tym jednego napisanego specjalnie na Światowy Festiwal Kontrabasowy, a także prezentując po raz pierwszy na polskiej scenie dedykowaną mu kompozycję Franka Proto pt. "Nine Variants on Paganini". Trudno wymarzyć sobie bardziej spektakularne zakończenie festiwalu, bisom bowiem nie było końca, a rozentuzjazmowani słuchacze dopytywali się o termin kolejnej imprezy.

Światowy Festiwal Kontrabasowy był wydarzeniem nie mającym precedensu w Europie. Po raz pierwszy realna stała się bowiem organizacja spotkania tak wielu kontrabasistów i fanów kontrabasu, zaprezentowania tego instrumentu w różnorakich rolach i ukazania szerokiej publiczności spektrum jego możliwości brzmieniowych i wykonawczych. Fakt, iż udało się urzeczywistnić przedsięwzięcie zakrojone na tak wielką skalę właśnie w Polsce, w roku przystąpienia do członkostwa w Unii Europejskiej posiada wręcz symboliczne znaczenie. Wiele z aspektów jakie ukazał polskim muzykom Światowy Festiwal Kontrabasowy także w zakresie dostępu do najnowszych osiągnięć pedagogiki i sztuki wykonawczej, prezentacji instrumentów, możliwości zakupienia materiałów nutowych, nagrań i akcesoriów było wcześniej nieosiągalne na polskim rynku. Podczas trwania festiwalu zaprezentowali się budowniczy znakomitych kontrabasów Ralph i Michael Krahmer z Mittenwaldu, zwycięzcy wielu konkursów lutniczych, reprezentujący czwarte pokolenie twórców renomowanej firmy "Poellmann" a także Stefan Johann Krattenmacher z Berlina, laureat wielu nagród rzemieślniczych w Niemczech. Specjalnie na festiwal chińska firma HIMA Basses przysłała dwa ze swoich doskonałych instrumentów oraz ufundowała znaczki z logo festiwalu i trójjęzycznym hasłem oddającym ideę imprezy: "Kontrabas jest Piękny". Również wiodące na polskim rynku firmy jak N. & R. Henglewscy, czy Silesia Music Center wystawiły swoje wyroby. Przy okazji festiwalu ukazał się także kolejny numer magazynu "KontraBasista", zawierający szczegółowe informacje o artystach, wystawcach i programie.

Kontakt z wybitnymi pedagogami kontrabasu stał się szansą dla młodych adeptów tego instrumentu na poznanie odmiennych technik oraz szkół. Uczestnicy festiwalu, studenci i słuchacze przybyli z Włoch, Japonii, Niemiec, Czech, Algierii i USA. Festiwal stworzył również znakomitą okazję do promocji rodzimej kultury i tradycji muzycznych regionu - wielu z wykonawców będących w Polsce po raz pierwszy miało bowiem jedyną w swoim rodzaju możliwość wystąpienia w miejscu tak przepięknie naznaczonym przez historię jak Uniwersytet Wrocławski, bądź też poznania i konfrontacji z wybitnymi polskimi muzykami jak Andrzej Kalarus, czy Janusz Widzyk.

O znaczeniu i poparciu jakim festiwal cieszył się w międzynarodowych kręgach artystycznych świadczyć może fakt, iż zaszczyciła go swoją obecnością Madeleine Crouch, generalny manager International Society of Bassists - instytucji, która od 40 lat organizuje w USA podobne spotkania. Wrocław odwiedziła też redaktor Chloe Cutts, korespondentka prestiżowego magazynu "Double Bassist" z Wielkiej Brytanii, który zamieścił na swoich łamach obszerną relację z Festiwalu. Irena Olkiewicz, Dyrektor Festiwalu została uhonorowana przez "Gazetę Wyborczą" Nagrodą Krasnoludka za najciekawszy pomysł imprezy artystycznej. Otrzymała także prestiżową Nagrodę Muzyczną Wrocławia "Inicjatywa roku 2004" i Nagrodę Rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu.

Fakt nawiązania kontaktu i wymiany doświadczeń pomiędzy kontrabasistami z całej kuli ziemskiej jaki umożliwił Światowy Festiwal Kontrabasowy oraz wzbudzenie zainteresowania kontrabasem wśród laików jest z całą pewnością dowodem na to, iż przedsięwzięcie takie miało rację bytu i istnieje zapotrzebowanie na kolejne jego edycje.

Copyright © 2024 Polskie Stowarzyszenie Kontrabasistów